 | Γραπτή Εκτίμηση των Κινδύνων
Με βάση την περί Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία Νομοθεσία, η οποία είναι πλήρως εναρμονισμένη με το Ευρωπαϊκό Κεκτημένο και ειδικότερα με την Ευρωπαϊκή Οδηγία Πλαίσιο για τα θέματα Ασφάλειας και Υγείας αρ. 89/391/ΕΟΚ, απαιτείται όπως ανάλογα ο κάθε εργοδότης ή το κάθε αυτοεργοδούμενο πρόσωπο καθορίζει τα απαιτούμενα προληπτικά και προστατευτικά μέτρα αντιμετώπισης των κινδύνων που δημιουργούνται από τις δραστηριότητες του με βάση τη Γραπτή Εκτίμηση των Κινδύνων (ΓΕΚ). Στη ΓΕΚ πρέπει να περιλαμβάνονται οι πηγές κινδύνου, τα πρόσωπα που επηρεάζονται (π.χ. χειριστές, συντηρητές, προσωπικό καθαρισμού, επισκέπτες), τα μέτρα που ήδη έχουν ληφθεί και τα πρόσθετα μέτρα (οργανωτικά και τεχνικά) που πρέπει να ληφθούν καθώς και τα πρόσωπα που είναι υπεύθυνα για την εφαρμογή των μέτρων αυτών. Στα μέτρα αυτά πρέπει να περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, η παροχή εκπαίδευσης, η εγκατάσταση εξοπλισμού, οι μέθοδοι εργασίας καθώς και το υλικό ή ο εξοπλισμός προστασίας που πρέπει να χρησιμοποιηθεί. Με την εφαρμογή των μέτρων αυτών, ο εργοδότης διασφαλίζει την ασφάλεια και την υγεία των εργοδοτουμένων του, καθώς και των τυχόν άλλων εργοδοτουμένων ή μη προσώπων των οποίων μπορεί να επηρεάζεται αρνητικά η ασφάλεια ή/και η υγεία τους από τη διεξαγωγή των εργασιακών δραστηριοτήτων του. Η ΓΕΚ πρέπει να είναι διαθέσιμη στους εργοδοτούμενους και να περιλαμβάνει όλους τους κινδύνους που δημιουργούνται ή αναμένεται να δημιουργηθούν από τις διεργασίες και τις δραστηριότητες του υποστατικού / της εργασίας / της επιχείρησης.
Τα πέντε βήματα για ετοιμασία της ΓΕΚ από τον εργοδότη / το αυτοεργοδοτούμενο πρόσωπο στην πιο απλή μορφή, είναι τα ακόλουθα-
i. Εντοπισμός όλων των πηγών κινδύνου (επικίνδυνων καταστάσεων) σε κάθε χώρο εργασίας όπου διεξάγει δραστηριότητες.
ii. Εντοπισμός των προσώπων εκείνων που κινδυνεύουν από τραυματισμούς ή βλάβη στην υγεία τους και τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να επηρεαστούν αρνητικά.
iii. Αξιολόγηση των κινδύνων και λήψη απόφασης για την αποτελεσματικότητα των υφιστάμενων μέτρων προστασίας και πρόληψης. Ιεράρχηση των κινδύνων, όταν δεν είναι εφικτό να εξαλειφτούν όλοι οι κίνδυνοι στους εργασιακούς χώρους.
iv. Λήψη επιπρόσθετων απαιτούμενων μέτρων, βάσει προτεραιοτήτων και ακολουθώντας χρονοδιάγραμμα ενεργειών.
v. Επανεκτίμηση των κινδύνων στους χώρους εργασίας, σε τακτά χρονικά διαστήματα ή όποτε αυτή κρίνεται αναγκαίο.
Η απαίτηση της νομοθεσίας για την ετοιμασία και διάθεση της ΓΕΚ εφαρμόζεται σε όλες τις επιχειρήσεις / υποστατικά, ανεξάρτητα από τον αριθμό εργοδοτουμένων προσώπων ή τον κλάδο οικονομικής δραστηριότητας. Η ΓΕΚ αποτελεί το βασικό και απαραίτητο εργαλείο για την αποτελεσματική Διαχείριση της Επαγγελματικής Ασφάλειας και Υγείας σε κάθε χώρο εργασίας. Η ύπαρξη της ΓΕΚ είναι προϋπόθεση για την ύπαρξη και εφαρμογή ενός ολοκληρωμένου Συστήματος Διαχείρισης Ασφάλειας σε μία επιχείρηση / εγκατάσταση ή σε ένα υποστατικό.
Για την ετοιμασία της ΓΕΚ, ο εργοδότης οφείλει να συμβουλεύεται τα εργοδοτούμενα πρόσωπα, που ορίζονται από τον ίδιο για να ασχολούνται με τις δραστηριότητες προστασίας και πρόληψης των κινδύνων στην επιχείρησή του δηλαδή τις Εσωτερικές Υπηρεσίες Προστασίας και Πρόληψης (ΕΣΥΠΠ) καθώς και τους Αντιπροσώπους Ασφάλειας που εκλέγονται ή ορίζονται από τους εργοδοτούμενους και τον Λειτουργό Ασφάλειας στην περίπτωση που εργοδοτεί, κατά μέσο όρο σε ένα έτος, περισσότερους από 200 εργοδοτούμενους. Αν ο εργοδότης δεν δύναται να ετοιμάσει την ΓΕΚ μέσω των πιο πάνω διευθετήσεων, τότε αυτός μπορεί να απευθυνθεί σε Εξωτερικές Υπηρεσίες Προστασίας και Πρόληψης (ΕΞΥΠΠ). Το Μητρώο με τα Πρόσωπα τα οποία έτυχαν της έγκρισης του Διευθυντή του Τμήματος Επιθεώρησης Εργασίας (Αρχιεπιθεωρητή) ως ΕΞΥΠΠ είναι αναρτημένο στην ιστοσελίδα του Τμήματος (ενότητα ΕΞΥΠΠ) για ενημέρωση των ενδιαφερόμενων εργοδοτών / αυτοεργοδοτούμενων προσώπων.
Ο Διεθνής Οργανισμός Τυποποίησης (γνωστός ως ISO) έχει εκδώσει σειρά διεθνών Προτύπων για την Μεθοδολογία Εκτίμησης Κινδύνων (σειρά ISO 27000) και Κατευθυντήριες Γραμμές για τη Διαχείριση των Κινδύνων (σειρά ISO 31000). Με το Πρότυπο ISO 45001:2018, o ISO παρέχει σε κάθε οργανισμό το κατάλληλο πλαίσιο και τη σχετική καθοδήγηση για επίτευξη της μείωσης των εργατικών ατυχημάτων και των επαγγελματικών ασθενειών, καθώς και του κόστους που προκαλείται στην εργασία. Το Πρότυπο αυτό βοηθά τους οργανισμούς να εντοπίσουν τις πηγές κινδύνου στους χώρους εργασίας τους, και αφού αξιολογήσουν τους συνεπαγόμενους κινδύνους που ελλοχεύουν για τα εργοδοτούμενα πρόσωπα, να εφαρμόσουν τα κατάλληλα προληπτικά και προστατευτικά μέτρα για εξάλειψη ή μείωση κάθε κίνδυνου. Το ISO 45001:2018 αποτελεί ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης της Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία. Η αποτελεσματική εφαρμογή του συνδράμει στη δημιουργία θετικής εταιρική κουλτούρας για τα θέματα ασφάλειας και υγείας στην εργασία. Το Πρότυπο αυτό επιβάλλει τη διαβούλευση και τη συμμετοχή των εργαζομένων για τα θέματα ασφάλειας και υγείας που αφορούν τον κάθε οργανισμό.
Στον τομέα της Επαγγελματικής Ασφάλειας και Υγείας, o κίνδυνος για την ασφάλεια και υγεία των εργαζομένων μπορεί να προκύπτει από την έκθεσή τους σε επαγγελματικούς κινδύνους όπως σε βλαπτικούς παράγοντες στο εργασιακό περιβάλλον, επικίνδυνα μηχανήματα, διεργασίες κ.ά., που δύνανται να προκαλέσουν τραυματισμό ή βλάβη στην υγεία των εργαζομένων ή ακόμη και τον θάνατό τους. Τυπικά παραδείγματα τέτοιων πηγών κινδύνου είναι απροστάτευτα δάπεδα / εξέδρες εργασίας / διάδρομοι σε ύψος, ο εργασιακός θόρυβος, τα ακάλυπτα περιστρεφόμενη μέρη ενός μηχανήματος και η συνεχής χειρωνακτική διακίνηση φορτίων, οι οποίοι με τη σειρά τους δύναται να επιφέρουν, αντίστοιχα, βαρηκοΐα ή απώλεια ακοής, τραυματισμό ή ακρωτηριασμό των άκρων, βλάβη στην σπονδυλική στήλη των εργαζομένων κ.ά.
Συνήθως, οι παράγοντες κινδύνου σε ένα χώρο εργασίας μπορεί να ταξινομηθούν στις ακόλουθες κατηγορίες:
(i) Κτιριακές εγκαταστάσεις ή / και η διαμόρφωση των χώρων εργασίας,
(ii) Εργασιακές διαδικασίες,
(iii) Εξοπλισμός εργασίας,
(iv) Ηλεκτρισμός,
(v) Επικίνδυνες ουσίες π.χ. εύφλεκτες, διαβρωτικές, εκρηκτικές ουσίες,
(vi) Χημικοί, Καρκινογόνοι, Βιολογικοί, Φυσικοί παράγοντες, και
(vii) Οριζόντιοι Κίνδυνοι όπως είναι αυτοί που οφείλονται στην οργάνωση της εργασίας, στις εργασίες σε ύψος, στους ψυχοκοινωνικούς παράγοντες, στους εργονομικούς παράγοντες, στις αντίξοες συνθήκες εργασίας, κ.ά.
Με βάση τη βιβλιογραφία, ο εργασιακός κίνδυνος μπορεί να προσδιοριστεί ως το γινόμενο της πιθανότητας ή συχνότητας έκθεσης των εργαζομένων σε μία πηγή κινδύνου που βρίσκεται στον εργασιακό χώρο και της σοβαρότητας των συνεπειών του, δηλαδή τη βλάβη που δύναται να προκληθεί στον εργαζόμενο από την έκθεση αυτή. Το αποτέλεσμα της πιθανότητας έκθεσης και της σοβαρότητας των συνεπειών, εκφράζεται ως η «επικινδυνότητα», η οποία με τη σειρά της επιτρέπει την κατάταξη της σοβαρότητας κάθε εργασιακού κινδύνου. Η διαβάθμιση της επικινδυνότητας αυτής) επιτρέπει στον εργοδότη ή στο αυτοεργοδοτούμενο πρόσωπο να εφαρμόσει τα πιο κατάλληλα προληπτικά και προστατευτικά μέτρα για εξάλειψη, αποφυγή ή μείωση των εργασιακών κινδύνων. Για τη διαβάθμιση της επικινδυνότητας μπορεί να χρησιμοποιηθούν οι κατηγορίες αμελητέα, χαμηλή, μέση, ή υψηλή επικινδυνότητα.
Αφού λάβει υπόψη τις πήγες και τους παράγοντες κινδύνου καθώς και τη σχετικής διαβάθμιση της επικινδυνότητας, με βάση την περί Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία νομοθεσία, κάθε εργοδότης / αυτοεργοδοτούμενο πρόσωπο οφείλει να ετοιμάζει και να εφαρμόζει την ΓΕΚ, όπως αναφέρεται πιο πάνω.
Οι πιο διαδεδομένες μεθοδολογίες για τη διενέργεια της ΓΕΚ είναι οι ακόλουθες-
1. Η Ποσοτική ΓΕΚ, η οποία αποτελεί μια περίπλοκη διαδικασία που περιλαμβάνει τη χρήση ειδικών μεθόδων και μοντέλων για τον ακριβή προσδιορισμό των πηγών κινδύνου, του υπολογισμού της σοβαρότητας των συνεπειών τους καθώς και της πιθανότητας να επισυμβούν οι κίνδυνοι αυτοί. Το αποτέλεσμα είναι η παροχή αριθμητικών εκτιμήσεων για τους κίνδυνους και η αξιολόγησή τους έναντι καθορισμένων κριτηρίων (δεικτών) αξιολόγησής τους. Η Ποσοτική μεθοδολογία χρησιμοποιείται συνήθως στις μεγάλες χημικές βιομηχανίες, στον τομέα της παραγωγής πυρηνικής ενέργειας καθώς και σε βιομηχανίες με περίπλοκες διεργασίες μεταποίησης. Η μεθοδολογία αυτή χρησιμοποιείται και στα έγγραφα που απαιτούνται για συμμόρφωση με τις απαιτήσεις της νομοθεσίας για την Ευρωπαϊκή Οδηγία SEVESO (Ατυχήματα Μεγάλης Κλίμακας από Χημικές Ουσίες). Παραδείγματα ποσοτικών μεθοδολογιών είναι οι ακόλουθες: Hazard and Operability Studies-HAZOP, Hazard Identification-HAZID, Failure Modes and Effects Analysis-FMECA.
2. H Ημι-ποσοτική ΓΕΚ, η οποία αφορά στην εφαρμογή αριθμητικών τιμών για κάθε πιθανότητα να συμβεί συγκεκριμένη επικίνδυνη κατάσταση και τον βαθμό σοβαρότητας εάν η κατάσταση συμβεί. Η τελική αριθμητική αξιολόγηση για κάθε κίνδυνο χρησιμοποιείται για καθορισμό των προτεραιοτήτων στη λήψη των πιο κατάλληλων μέτρων προστασίας και πρόληψης. Τυπικό παράδειγμα Ημι-ποσοτικής μεθοδολογίας είναι ο Πίνακας Κινδύνου (Risk Rating Matrix).
3. Η Ποιοτική ΓΕΚ, η οποία είναι η πιο απλή και ευρέως διαδεδομένη για την αξιολόγηση των κυριότερων κινδύνων, καθώς και των μέτρων για προστασία και πρόληψη των κινδύνων για την ασφάλεια και την υγεία των προσώπων στους χώρους εργασίας. Βασίζεται στην προσεκτική παρατήρηση από τον εκτιμητή των κινδύνων όλων των θέσεων εργασίας σε όλες τις διεργασίες σε μία επιχείρηση / εγκατάσταση ή σε ένα υποστατικό / χώρο εργασίας και τη σχετική καταγραφή κάθε πηγής κινδύνου, των προσώπων που κινδυνεύουν και του τρόπου με τον οποίο κινδυνεύουν, την αξιολόγηση κάθε κίνδυνου και τον καθορισμό κατάλληλων και επαρκών μέτρων για προστασία και πρόληψη των επηρεαζόμενων από τον κίνδυνο αυτόν, αφού ληφθούν υπόψη τυχόν υφιστάμενα μέτρα για αντιμετώπιση ή εξάλειψη του κινδύνου. Σημαντικό μέρος της Ποιοτικής ΓΕΚ αποτελεί η καταγραφή του υπεύθυνου για τη λήψη των μέτρων, του χρονικού ορίζοντα για τη λήψη των μέτρων και ο μετέπειτα έλεγχος (επιβεβαίωση) για τη λήψη των μέτρων. Η Ποιοτική ΓΕΚ είναι συνήθως επαρκής για την πλειοψηφία των επιχειρήσεων στην Κύπρο. Τυπικό παράδειγμα της Ποιοτικής μεθοδολογίας επισυνάπτεται εδώ για κατάλληλη χρήση από κάθε ενδιαφερόμενο.
Με βάση την Ποιοτική Μέθοδο ΓΕΚ, για κάθε κίνδυνο σε ένα χώρο εργασίας, ο εργοδότης πρέπει να:
Αποφασίσει εάν η Eπικινδυνότητα είναι Aμελητέα, Mικρή, Mέτρια ή Yψηλή λαμβάνοντας υπ’ όψη την Πιθανότητα να εξελιχθεί ο κίνδυνος σε ατύχημα και τη Σοβαρότητα των Συνεπειών που μπορεί να προκληθεί από τον κίνδυνο που εντοπίστηκε. Για τον σκοπό αυτό, χρησιμοποιούνται οι πιο κάτω Πίνακες για να αποφασιστεί ο βαθμός της Επικινδυνότητας.
Πίνακας 1: Διαβάθμιση Επικινδυνότητας (E) στην Εργασία (Αμελητέα, Χαμηλή, Μέτρια, Υψηλή)
(E) = (Π) Χ (ΣΣ)
ΣΟΒΑΡΟΤΗΤΑ ΣΥΝΕΠΕΙΩΝ (ΣΣ) | ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΑ (Π) |
Απίθανο | Απομακρυ-σμένο | Πιθανό | Πολύ Πιθανό |
Πολύ Χαμηλή | Αμελητέα | Χαμηλή | Χαμηλή | Μέτρια |
Χαμηλή | Χαμηλή | Χαμηλή | Μέτρια | Μέτρια |
Μέτρια | Χαμηλή | Μέτρια | Μέτρια | Υψηλή |
Υψηλή | Μέτρια | Μέτρια | Υψηλή | Υψηλή |
Κριτήρια κατάταξης Πιθανότητας (Π):
Απίθανο: Δεν αναμένεται να παρουσιαστεί κατά τη διάρκεια ολόκληρης της επαγγελματικής καριέρας ενός εργαζομένου.
Απομακρυσμένο: Ενδέχεται να παρουσιαστεί μόνο μερικές φορές κατά τη διάρκεια της επαγγελματικής καριέρας ενός εργαζομένου.
Πιθανό: Ενδέχεται να παρουσιαστεί αρκετές φορές κατά τη διάρκεια της επαγγελματικής καριέρας ενός εργαζομένου.
Πολύ Πιθανό: Ενδέχεται να παρουσιαστεί επανειλημμένα κατά τη διάρκεια της επαγγελματικής καριέρας ενός εργαζομένου.
Κριτήρια κατάταξης Σοβαρότητας Συνεπειών:
Πολύ Χαμηλή: Επικίνδυνα συμβάντα τα οποία δεν προκαλούν τραυματισμό / καταπόνηση του εργαζόμενου, αλλά τα οποία δυνητικά θα μπορούσαν να προκαλέσουν βλάβη στη υγεία του εργαζόμενου.
Χαμηλή: Ατυχήματα και ασθένειες που προκαλούν μόνο επιπόλαιο τραυματισμό / καταπόνηση του εργαζόμενου, π.χ. μικρή γρατσουνιά, ερεθισμός ματιών, πονοκέφαλος. Συνήθως, δεν προκύπτει η ανάγκη για γνωστοποίησή τους στο Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας, με βάση τη σχετική νομοθεσία που διέπει τη γνωστοποίηση εργατικών ατυχημάτων και επαγγελματικών ασθενειών.
Μέτρια: Ατυχήματα και ασθένειες που προκαλούν μικρή ή μέτρια, παρατεταμένη ή συχνά επαναλαμβανόμενη καταπόνηση (όπως τραυματισμοί, απλά κατάγματα, δευτέρου βαθμού εγκαύματα, δερματικές παθήσεις). Στις πλείστες περιπτώσεις, απαιτείται η γνωστοποίησή τους στο Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας, με βάση τη σχετική νομοθεσία που διέπει τη γνωστοποίηση εργατικών ατυχημάτων και επαγγελματικών ασθενειών.
Υψηλή: Ατυχήματα και ασθένειες που προκαλούν σοβαρές ή μόνιμες καταπονήσεις ή / και θάνατο (π.χ. πολύπλοκο κάταγμα, ακρωτηριασμός, εγκαύματα 3ου βαθμού, καρκίνο). Επιβάλλεται η γνωστοποίησή τους στο Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας, με βάση τη σχετική νομοθεσία που διέπει τη γνωστοποίηση εργατικών ατυχημάτων και επαγγελματικών ασθενειών.
Ανάλογα με τη διαβάθμιση της Επικινδυνότητας, πρέπει να καθορίζονται τα προτεινόμενα μέτρα καθώς και το χρονοδιάγραμμα της λήψης των μέτρων αυτών στο χώρο εργασίας. Με βάση την πιο πάνω μεθοδολογία της Ποιοτικής εκτίμησης του κινδύνου, δίνονται οι πιο κάτω επεξηγήσεις:
Υψηλή Επικινδυνότητα
Αν η επικινδυνότητα είναι μεγάλη και έχει εκτιμηθεί ως Υψηλή (δηλαδή κρίνεται ως ανεπίτρεπτη), οι ενέργειες εκ μέρους του εργοδότη και η λήψη προτεινόμενων μέτρων για την μείωση της επικινδυνότητας πρέπει να είναι άμεσες.
Μέτρια Επικινδυνότητα
Αν η επικινδυνότητα είναι μέτρια και έχει εκτιμηθεί ως επιτρεπτή, η εισήγηση είναι να προγραμματιστεί ο σχεδιασμός ενεργειών για μείωση του επιπέδου επικινδυνότητας σε Χαμηλή, μέσα σε εύλογα χρονικά διαγράμματα που καθορίζει ο εργοδότης λαμβάνοντας υπόψη του διάφορες παραμέτρους (π.χ. απλότητα λήψης των μέτρων από τον ίδιο, ανάγκη για ανάθεση λήψης μέτρων μέσω εξωτερικού συνεργάτη, συχνότητα χρήσης του χώρου και έκθεσης εργαζομένων κ.ά. μέτρων).
Χαμηλή Επικινδυνότητα
Αν η επικινδυνότητα είναι μικρή και έχει εκτιμηθεί ως επιτρεπτή, είναι αναγκαίο να επιβεβαιωθεί ότι η επικινδυνότητα θα παραμείνει στα ίδια επίπεδα.
Αμελητέα Επικινδυνότητα
Αν η επικινδυνότητα είναι αμελητέα, ο εργοδότης δεν υποχρεούται να λάβει συγκεκριμένα προληπτικά και προστατευτικά μέτρα.
Για την επιλογή των καταλληλότερων προληπτικών και προστατευτικών μέτρων, με σκοπό την αντιμετώπιση όλων των εργασιακών κινδύνων, ο εργοδότης πρέπει πάντοτε να λαμβάνει υπόψη τις γενικές αρχές για την πρόληψη των κινδύνων κατά σειρά προτεραιότητας, όπως αυτές καταγράφονται στην περί Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία Νομοθεσία:
- Nα αποφεύγονται οι κίνδυνοι.
- Να εκτιμούνται οι κίνδυνοι οι οποίοι δεν μπορούν να αποφευχθούν.
- Nα καταπολεμούνται οι κίνδυνοι στην πηγή τους.
- Nα προσαρμόζεται η εργασία στον άνθρωπο.
- Nα παρακολουθείται η εξέλιξη της τεχνολογίας και να επιδιώκεται η συνεχής βελτίωση του επιπέδου προστασίας.
- Να γίνεται αντικατάσταση του επικίνδυνου από το μη επικίνδυνο ή το λιγότερο επικίνδυνο.
- Να αναπτύσσεται μια ενιαία και συνολική πολιτική πρόληψης.
- Να δίνεται προτεραιότητα στα μέτρα ομαδικής προστασίας και στη συνέχεια μέτρα ατομικής προστασίας.
- Να παρέχονται οι κατάλληλες οδηγίες στα πρόσωπα στην εργασία.
Ανάλογα με τον παράγοντα κινδύνου, πρέπει να λαμβάνονται ειδικά μέτρα, τα οποία μπορεί να είναι, με σειρά προτεραιότητας:
• Τεχνικά μέτρα (συστήματα και διατάξεις ασφαλείας, προστατευτικά μέσα μηχανημάτων ή εξοπλισμών, συστήματα συλλογής, απομάκρυνσης ή εξουδετέρωσης εκπομπών βλαπτικών παραγόντων, προστατευτικά συστήματα και διατάξεις έναντι πτώσης, συστήματα εξαερισμού-κλιματισμού-φωτισμού, τήρηση των απαιτήσεων ασφαλείας και υγείας για τις κτιριολογικές προδιαγραφές χώρων εργασίας κ.ά.)
• Οργανωτικά μέτρα (διαδικασίες ασφαλούς εργασίας, διαδικασίες αντιμετώπισης έκτακτων καταστάσεων, διαδικασίες συντήρησης, εκπαίδευσης εργαζομένων, επάρκεια προσωπικού, βάρδιες κ.ά.)
Με βάση τις πρόνοιες της σχετικής νομοθεσίας για τη μείωση της επικινδυνότητας, πρέπει να γίνονται τακτικοί έλεγχοι, όπως οι ακόλουθοι-
- έλεγχος προδιαγραφών ασφαλείας υποδομών (κτηρίων), υλικών, εγκαταστάσεων, εξοπλισμού (π.χ. με τη χρήση ειδικών λιστών ελέγχου) από αρμόδια πρόσωπα
- έλεγχος εφαρμογής οργανωτικών μέτρων
- έλεγχος για μείωση των επιπέδων των βλαπτικών παραγόντων κάτω από τις οριακές τιμές έκθεσης (π.χ. νέες μετρήσεις – επιτήρηση της υγείας εργοδοτουμένων).
Είναι σημαντικό για όλους τους εμπλεκόμενους, να αντιληφθούν ότι η ΓΕΚ στον εργασιακό χώρο αποτελεί μια σύνθετη, διαχρονική και δυναμική διαδικασία που µέσω της ανάλυσης συνδράμει στη συγκρότηση ενός υγιούς και ασφαλούς εργασιακού περιβάλλοντος προσαρμοσμένου στις ανθρώπινες ικανότητες και δυνατότητες σε κάθε επιχείρηση.
Δεν πρέπει να κυριαρχεί η άποψη ότι η ΓΕΚ λειτουργεί απλά ως αποθήκευση τεχνικών πληροφοριών που χρησιμεύουν αποκλειστικά για συμμόρφωση του εργοδότη / του αυτοεργοδοτούμενου προσώπου με νομοθετικές διατάξεις. Τα πληροφοριακά στοιχεία που προέρχονται από την ανάλυση του εργασιακού περιβάλλοντος και των επιπτώσεών του στην ασφάλεια και υγεία, κατάλληλα επεξεργασμένα, οδηγούν στην βελτίωση του εργασιακού περιβάλλοντος, μειώνοντας με τον τρόπο αυτό τα εργατικά ατυχήματα, τις επαγγελματικές ασθένειες των εργαζομένων και τα επικίνδυνα συμβάντα (π.χ. πυρκαγιές, καταρρεύσεις).
Μέσω της ΓΕΚ, επιτυγχάνεται η συνεχή αναβάθμιση των επιπέδων ασφάλειας και υγείας στον χώρο εργασίας, η διαχρονική παρακολούθηση βλαπτικών παραγόντων καθώς και η ασφαλής προσαρμογή της τεχνολογίας και των παραγωγικών διεργασιών στον άνθρωπο, χωρίς δυσμενείς επιπτώσεις στην ασφάλεια και στην υγεία του.
Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια και Υγεία στην Εργασία (EU-OSHA) ανέπτυξε μια ολοκληρωμένη, εύχρηστη και δωρεάν διαδικτυακή εφαρμογή, το διαδικτυακό, διαδραστικό εργαλείο εκτίμησης κινδύνων, ονομαζόμενο OiRA (Online, interactive Risk Assessment). Σε συνεργασία με τον EU-OSHA, το Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας προχώρησε στην ετοιμασία εννέα εργαλείων εκτίμησης κινδύνων OiRA για τους ακόλουθους κλάδους οικονομικής δραστηριότητας- Κομμωτήρια, Κρεοπωλεία, Μικρά εμπορικά καταστήματα, Καφεστιατόρια, Συνεργεία επισκευής και βαφής οχημάτων, Μικρά τουριστικά καταλύματα, Σχολικές μονάδες, Κλάδος εταιρειών τροφοδοσίας, Εργασίες Γραφείου - Δημόσια Διοίκηση.
Για τις πολύ μικρές και τις μικρές επιχειρήσεις στην Κύπρο οι οποίες δραστηριοποιούνται στους άνω αναφερομένους κλάδους, το εργαλείο OiRA μπορεί να τις βοηθήσει να ετοιμάσουν κατάλληλη εκτίμηση των κινδύνων για συμμόρφωση με τη σχετική νομοθεσία.
| |