1. Εισαγωγή

Στις 6.10.2017 δημοσιεύτηκαν στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας και τέθηκαν σε άμεση εφαρμογή οι περί Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία (Γνωστοποίηση Ατυχημάτων και Επικίνδυνων Συμβάντων) (Τροποποιητικοί) Κανονισμοί του 2017 οι οποίοι θα διαβάζονται μαζί με τους περί Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία (Γνωστοποίηση Ατυχημάτων και Επικίνδυνων Συμβάντων) Κανονισμούς του 2007 (βασικοί κανονισμοί). Οι βασικοί Κανονισμοί και οι τροποποιητικοί Κανονισμοί θα αναφέρονται μαζί ως οι περί Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία (Γνωστοποίηση Ατυχημάτων και Επικίνδυνων Συμβάντων) Κανονισμοί του 2007 και 2017.


2. Τι είναι ατύχημα

Σύμφωνα με τους πιο πάνω Κανονισμούς, ως ατύχημα ορίζεται κάθε ασυνεχές (στιγμιαίο) συμβάν το οποίο προκαλεί σωματική ή διανοητική βλάβη ή απώλεια ζωής σε:

(α) εργοδοτούμενο ή αυτοεργοδοτούμενο πρόσωπο, κατά την διάρκεια της εργασίας του ή κατά τη διάρκεια της συνήθους διαδρομής μεταξύ της οικίας και του τόπου εργασίας του

(β) πρόσωπο που βρίσκεται εκτός εργασίας κατά την ώρα του συμβάντος και εφόσον το συμβάν προκύπτει από ενέργειες ή παραλείψεις που πηγάζουν από τη διεύθυνση ή τη διεξαγωγή των δραστηριοτήτων σε εργασία.

3. Ποια ατυχήματα είναι γνωστοποιήσιμα

Γνωστοποιήσιμο είναι οποιοδήποτε ατύχημα το οποίο:

(α) στην περίπτωση που αφορά εργοδοτούμενο πρόσωπο ή αυτοεργοδοτούμενο πρόσωπο του προκαλεί απώλεια ζωής ή το καθιστά ανίκανο να εκτελεί τη συνηθισμένη του εργασία στην οποία εργοδοτείται ή απασχολείται, για τέσσερις (4) ή περισσότερες ημερολογιακές ημέρες, εξαιρουμένης της ημέρας του ατυχήματος (βλέπε διευκρινιστική σημείωση πιο κάτω)^.

(β) στην περίπτωση που αφορά πρόσωπο που βρίσκεται εκτός εργασίας, του προκαλεί απώλεια ζωής

Διευκρινιστική σημείωση

Ειδικότερα σε ότι αφορά τις ημέρες απουσίας του θύματος από την εργασία λόγω ατυχήματος, υπάρχει υποχρέωση για γνωστοποίηση του όταν πρόκειται για θανατηφόρο ατύχημα ή όταν οι ημέρες απουσίας (ημερολογιακές, εξαιρουμένης της ημέρας του ατυχήματος) είναι περισσότερες από τρεις (δηλαδή όχι τρεις ή λιγότερες), ή τέσσερεις ή περισσότερες.

Συνοπτικά:

Αν οι ημέρες απουσίας είναι μία (1), δύο (2) ή τρείς (3) το ατύχημα ΔΕΝ ΓΝΩΣΤΟΠΟΙΕΙΤΑΙ
Αν οι ημέρες απουσίας είναι τέσσερεις (4), πέντε (5), έξη (6) κ.ο.κ. το ατύχημα ΓΝΩΣΤΟΠΟΙΕΙΤΑΙ

Παραδείγματα

4. Ποια ατυχήματα δεν είναι γνωστοποιήσιμα - εξαιρέσεις

(α) ατυχήματα που προκύπτουν από εσκεμμένους τραυματισμούς ή αυτοτραυματισμούς

(β) ατυχήματα που έχουν παθολογικά αίτια (π.χ καρδιακά, εγκεφαλικά επεισόδια κλπ)

(γ) μη θανατηφόρα ατυχήματα σε κληρωτούς στρατιώτες, εφέδρους και εθνοφύλακες κατά τη διάρκεια δραστηριοτήτων των Ενόπλων Δυνάμεων

(γ) όλα τα ατυχήματα που συμβαίνουν σε:
i. πρόσωπα που εργοδοτούνται σε πλοία και αεροσκάφη που ταξιδεύουν
ii. πρόσωπα εκτός εργασίας κατά τη διάρκεια αθλητικών δραστηριοτήτων
iii. πρόσωπα εκτός εργασίας (ασθενείς) κατά τη διάρκεια δραστηριοτήτων ιατρικής φύσης
iv. πρόσωπα εκτός εργασίας κατά τη διάρκεια δραστηριοτήτων διασκέδασης ή αναψυχής

5. Ποιος είναι ο υπεύθυνος για την γνωστοποίηση των ατυχημάτων

(α) στην περίπτωση που αφορά εργοδοτούμενο πρόσωπο, ο εργοδότης του εργοδοτούμενου που τραυματίζεται στο ατύχημα


(β) στην περίπτωση που αφορά αυτοεργοδοτούμενο πρόσωπο, το ίδιο το αυτοεργοδοτούμενο πρόσωπο, όταν πρόκειται για μη θανατηφόρο ατύχημα, ή ο/η πλησιέστερος/η συγγενής του, όταν πρόκειται για θανατηφόρο ατύχημα

(γ) στην περίπτωση που αφορά πρόσωπο που βρίσκεται εκτός εργασίας, το πρόσωπο που έχει τον έλεγχο στο χώρο εργασίας όπου συνέβηκε το ατύχημα ή το πρόσωπο που διευθύνει ή διεξάγει τις δραστηριότητες στο χώρο αυτό.

6. Πού και πώς γνωστοποιούνται τα ατυχήματα

Αποτελεί υποχρέωση του υπεύθυνου για τη γνωστοποίηση προσώπου, σε πρώτο στάδιο, να ενημερώνει αμέσως το αρμόδιο Επαρχιακό Γραφείο Επιθεώρησης Εργασίας της Επαρχίας όπου συνέβηκε το ατύχημα, με τον πιο γρήγορο πρακτικό τρόπο π.χ. τηλεφωνικά, με τηλεομοιότυπο ή με τη συμπλήρωση και υποβολή του ηλεκτρονικού εντύπου γνωστοποίησης, που βρίσκεται καταχωρημένο στην επίσημη Ιστοσελίδα του Τμήματος Επιθεώρησης Εργασίας, στο Επαρχιακό Γραφείο Επιθεώρησης Εργασίας. Ακολούθως και εντός 15 ημερών από την ημερομηνία του ατυχήματος, το ατύχημα θα πρέπει να γνωστοποιείται και γραπτώς με τους πιο κάτω τρόπους:

(α) με τη συμπλήρωση και υποβολή του εντύπου γνωστοποίησης ατυχήματος που ακολουθεί και το οποίο αποτελεί μέρος του Κοινού Εντύπου «Αίτηση για Επίδομα Σωματικής Βλάβης / Γνωστοποίηση Ατυχήματος». Το κοινό έντυπο θα πρέπει να υποβάλλεται στο αρμόδιο Επαρχιακό Γραφείο Επιθεώρησης Εργασίας, είτε απευθείας ή μέσω του αντίστοιχου Επαρχιακού Γραφείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Το κοινό έντυπο είναι διαθέσιμο στα Επαρχιακά Γραφεία Επιθεώρησης Εργασίας και στα Επαρχιακά Γραφεία Υπηρεσιών Κοινωνικών Ασφαλίσεων

(β) με τη συμπλήρωση και υποβολή του εντύπου γνωστοποίησης ΤΕΕ-Α-1/DLI-A-1, στο αρμόδιο Επαρχιακό Γραφείο Επιθεώρησης Εργασίας. Το έντυπο αυτό είναι διαθέσιμο στα Επαρχιακά Γραφεία Επιθεώρησης Εργασίας και στην επίσημη Ιστοσελίδα του Τμήματος Επιθεώρησης Εργασίας

Στην περίπτωση που το έντυπο γνωστοποίησης του ατυχήματος παραληφθεί στο αρμόδιο Επαρχιακό Γραφείο Επιθεώρησης Εργασίας ή Κοινωνικών Ασφαλίσεων, με καθυστέρηση πέραν των 15 ημερών από την ημερομηνία του ατυχήματος, τότε το υπεύθυνο πρόσωπο ενδέχεται είτε να προειδοποιηθεί με επιστολή, αν παραβαίνει εν αγνοία του για πρώτη φορά τη νομοθεσία ή να διωχτεί ποινικά.

7. Περισσότερες πληροφορίες

Για οποιεσδήποτε άλλες διευκρινίσεις ή πληροφορίες που αφορούν τη συμπλήρωση του εντύπου, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να αποτείνονται στο Επαρχιακό Γραφείο Επιθεώρησης Εργασίας της Επαρχίας στην οποία συνέβηκε το ατύχημα.


8. Εκθέσεις διερεύνησης των Ατυχημάτων

Ο/Η παθών/ούσα ή άλλο επηρεαζόμενο πρόσωπο μπορεί να ζητά, ο/η ίδιος/α ή μέσω του εκπροσώπου του/της, με γραπτό αίτημα που διαβιβάζεται προς το αρμόδιο Επαρχιακό Γραφείο Επιθεώρησης Εργασίας, και να εξασφαλίζει, εφόσον καταβάλει τα σχετικά τέλη, αντίγραφο της έκθεσης διερεύνησης του ατυχήματος, στις περιπτώσεις που τέτοια έκθεση έχει ετοιμαστεί. Στην περίπτωση που ο/η παθών/ούσα ή άλλο επηρεαζόμενο πρόσωπο καταχωρήσει σε Δικαστήριο πολιτική αγωγή με την οποία ζητά αποζημιώσεις μπορεί, μέσω της δικαστικής διαδικασίας, να ζητήσει την κατάθεση στο Δικαστήριο των πληροφοριών που συγκέντρωσε ο/η Επιθεωρητής/τρια ο/η οποίος/α διερεύνησε το ατύχημα.